Πολιτισμός

Ο πολιτισμός είναι αυτός που εκφράζει αλλά και αφήνει τα ίχνη από την πορεία των ανθρώπων στον χώρο και στον χρόνο.

Έκτος από τον παγκόσμιο και πανανθρώπινο, επισημαίνουμε τον πολιτισμό κάθε ομάδας, λαού, έθνους. Σ’ αυτήν την περίπτωση, κάθε εκδοχή πολιτισμού έχει τη δική της προσωπικότητα, πρωτοτυπία που την κάνει να ξεχωρίζει από τις άλλες.

Είναι αποδεκτό ότι η έννοια «πολιτισμός» είναι δισυπόστατη αφού μπορεί να αφορά σε υλικοτεχνικά στοιχεία (επιστήμη, τεχνολογία, εργασία, φύση και οικονομία) και από την άλλη ηθικοπνευματικά (παιδεία, ηθική, αγάπη, ισοτιμία, δημοκρατία, οικογένεια, γλώσσα, θρησκεία, αθλητικό ιδεώδες). Σε κάθε περίπτωση πάντως ο πολιτισμός είναι αυτός που χρωματίζει και δίνει ουσία και ποιότητα σε μια περιοχή!

Έτσι, στόχος μας θα πρέπει να είναι λοιπόν, να προάγουμε τον πολιτισμό ώστε να προάγουμε τη ζωή μας! Αυτό για την περιοχή μας θα μπορούσε να το πει κανείς αν όχι εύκολο, τουλάχιστον εφικτό μιας και έχουμε την «πρώτη ύλη» ώστε να ξεκινήσουμε.

Η περιοχή μας γενικότερα είναι γνωστή για την ιστορία της και αυτό μπορούμε να το «εκμεταλλευτούμε» με τον σωστό τρόπο και να κερδίσουμε πολλά. Τόσο σε επίπεδο κουλτούρας, νοο-τροπίας αλλά και σε οικονομικό. Τα σημεία στα οποία θα ήταν καλό να εστιάσουμε είναι:

Α. Κήποι Αλιάρτου

Όπως είναι γνωστό, οι «Κήποι Αλιάρτου» αποτελούν μοναδικό φαινόμενο αρχιτεκτονικής κήπων και στο χώρο τους διατηρούνται αγροτοβιομηχανικές εγκαταστάσεις, κατοικίες και διοικητικά κτίρια του 19ου αιώνα, που είχε κατασκευάσει η αγγλική εταιρία Lake Copais Co Ltd, η οποία εκτέλεσε την αποξήρανση της Λίμνης Κωπαΐδας το 1890. Αυτών των κτιρίων και εγκαταστάσεων η αρχιτεκτονική αξία έχει αναγνωριστεί και για τον λόγο αυτόν έχουν χαρακτηριστεί ιστορικά διατηρητέα μνημεία από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού.

Τα ως άνω ακίνητα και χώροι ανήκουν στον Οργανισμό Κωπαΐδας και για να περάσουν στην ιδιοκτησία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ώστε να μπορέσει να προχωρήσει η κοινωνία μας στην αξιοποίησή τους, έχουν πραγματοποιηθεί βήματα σημαντικά από τους εκπροσώπους της δημοτικής αρχής.

Οι Κήποι είναι ιδανικό μέρος για πολλές δραστηριότητες όπως μια απλή βόλτα στη φύση, ασφαλής χώρος για να παίζουν παιδιά, διεξαγωγή εκδηλώσεων και άλλα. Τα κτίρια, μάλιστα, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη στέγαση διάφορων φορέων. Φορέων που περιλαμβάνουν στους στόχους τους και τις δραστηριότητές τους τον πολιτισμό, τη φύση, τη ψυχ-αγωγία και την εκ-παίδευση.

Η ξεχωριστή ομορφιά των κήπων φαντάζει όαση φυσικής ομορφιάς στο Βοιωτικό κέντρο. Γι’ αυτό είναι, λοιπόν, καιρός να γίνει ένα από τα γνωστότερα μέρη της περιοχής μας και να προσελκύσει το πολιτιστικό και όχι μόνον ενδιαφέρον.

Οι πρώτες κινήσεις λοιπόν έχουν αρχίσει και γίνονται. Η θέληση και η αποφασιστικότητα μπορεί να κάνει το ποθητό υπαρκτό.

B. Κοιλάδα Μουσών

Περνώντας την Άσκρη και ανηφορίζοντας για Ελικώνα διασχίζουμε την Κοιλάδα των Μουσών, η οποία έχει χαρακτηριστεί Προστατευόμενο Τοπίο.

Τα τελευταία δύο χρόνια ο σύλλογος φιλοπροόδων Άσκρης «Ο Ησίοδος» είναι αυτός που έχει προσπαθήσει να αναδείξει την περιοχή κάνοντας εκεί διάφορες εκδηλώσεις. Πρόθεση του Συλλόγου είναι να γίνει ευρύτατα γνωστή η Κοιλάδα των Μουσών και ειδικά το απάνεμο θέατρο με την υπέροχη ακουστική και τη μοναδική θέα προς ολόκληρη την πεδιάδα των Θηβών. Και όλα αυτά ώστε να ενθαρρυνθούν οι αρχές για έναρξη ανασκαφών και αποκάλυψη του μεγαλειώδους αυτού μνημείου που θα αναδείξει την περιοχή και θα αποτελέσει πόλο τουριστικής ανάπτυξης του Ελικώνα.

Προφανώς, η έναρξη ανασκαφών ή η κατασκευή ενός σύγχρονου θεάτρου καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη λόγω διαδικασιών αλλά και έλλειψης χρηματικών πόρων. Παρόλα αυτά, όπως έχει ξαναειπωθεί στο παρόν Φύλλο, είναι καλό να στοχεύουμε σε έργα μακρόπνοα. Μέχρι όμως να τελεσφορήσει μια τέτοια προσπάθεια, υπάρχει η δυνατότητα να καθαριστεί ο χώρος (με την άδεια της αρχαιολογίας) και με αφορμή την Κοιλάδα των Τεχνών & των Γραμμάτων, να καθιερωθεί διαγωνισμός ερασιτεχνικών ομάδων θεάτρου ή άλλων δραστηριοτήτων.

Όσον αφορά τέτοιου είδους εκδηλώσεις, υπάρχουν περιοχές που έχουν να μοιραστούν μαζί μας την εμπειρία τους, όπως το Δίστομο που πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι εργασίες Φεστιβάλ Ερασιτεχνικού Θεάτρου.

Γ. «Μουσείο» Θεσπιών

Πολύς λόγος έχει γίνει για το μουσείο στις Θεσπιές, το οποίο λειτούργησε-υπολειτούργησε για κάποια χρόνια αλλά τα τελευταία… χρησιμοποιείται ως αποθήκη του μουσείου της Θήβας.

Κατά καιρούς έχουν κατατεθεί προτάσεις για αξιοποίηση των αρχαιοτήτων του είτε στον ίδιο χώρο, είτε στο ημιτελές έργο πλησίον του παλαιού ποδοσφαιρικού γηπέδου των Θεσπιών. Προτάσεις που έρχονται από φιλοπροόδους της περιοχής (Μαυρομμάτι κ.α.) και όχι μόνον των Θεσπιών.

Στη Βοιωτία έχει σημειωθεί μια αργή μεν αλλά υπαρκτή κίνηση προς τα εμπρός σε όρους πολιτισμού, με την κατασκευή του νέου Μουσείου Θηβών και την απόφαση για Ενοποίηση του αρχαιολογικού χώρου Ορχομενού (2012-2016). Επίσης, καθιερωμένα παγκοσμίως μνημεία, όπως οι Δελφοί, δεσπόζουν ήδη στη λίστα των να-δω-στην-Ελλάδα σημείων.

Μέσα από τη συννεφιά των δημόσιων οικονομικών, φαντάζει ουτοπία η κατασκευή Μουσείου στις Θεσπιές. Επίσης, κατά την γνώμη του δ δεν θα ήταν σοφό να περιμένει η περιοχή των Θεσπιών ανάδειξη μέσα από την έκθεση αρχαιοτήτων που πρέπει να επιστραφούν από το Μουσείο της Θήβας και εκείνου του Λούβρου ανοίγοντας έναν άσκοπο κύκλο ελγινείων.

Η περιοχή και η δεδομένη ιστορία της περιοχής πρέπει να αναδειχθεί με έναν διαφορετικό και πρωτότυπο τρόπο κάνοντας την περιοχή των Θεσπιών έναν σταθμό του τετραγώνου:

                    Δελφοί (ομφαλός της γης)

                    Ορχομενός

                    Θήβα

Ένας σταθμός που θα έχει στην αιχμή του δόρατός του αφενός ένα Αρχαιολογικό Θεματικό Κέντρο- Πάρκο (ενδεχομένως στον ίδιο χώρο που είναι τώρα η αποθήκη αρχαιοτήτων) χαμηλότερου κόστους με φωτογραφικό υλικό, βίντεο, αντίγραφα έργων, ιστορικές αναδρομές, πηγές και πλάνο περιήγησης της περιοχής και, αφετέρου τα δρώμενα της Κοιλάδας των Μουσών.

Για την ακρίβεια τα παραπάνω δεν αποτελούν κάτι το πρωτότυπο, αλλά σίγουρα αποτελούν μια διαφορετική προσέγγιση από το συνηθισμένο.

Δ. Μουσείο Θήβας

Το 2005 ξεκίνησε το έργο της κατασκευής του νέου Μουσείου Θηβών, έργο που παραδόθηκε το 2010 και η πλήρης λειτουργία του αναμένεται να προωθήσει την νότια Βοιωτία αναδεικνύοντας την αδιαμφισβήτητη διαχρονικότητα της περιοχής.

Σύμφωνα με την ενημέρωση που δέχτηκε ο δήμαρχος της Θήβας κ. Νικολάου από τον περιφερειάρχη κ. Κλέαρχο Περγαντά (14 Σεπτεμβρίου 2011) χρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ η Β’ Φάση επανέκθεσης προϊστορικών-κλασσικών και βυζαντινών αρχαιοτήτων του αρχαιολογικού Μουσείου Θήβας.

Η πόλη της Θήβας πρέπει να απαλλαχθεί από τα σύνδρομα του νεοελληνικού παρελθόντος του καιροσκοπισμού και της πολιτικής μυωπίας. Το τρίπτυχο Φαντάζομαι-Σχεδιάζω-Υλοποιώ πρέπει να αποτελέσει την πλαίσιο-ώθηση για ένα γερό πάτημα στο άλμα εις μέλλον. Με λίγα-λόγια πρέπει να αποφασίσουμε που θέλουμε να πάμε και για αυτό να δουλεύουμε αδιάκοπα.

Ένα σοβαρό ζήτημα για τη λειτουργία ενός σύγχρονου Μουσείου είναι η στάθμευση οχημάτων μαζικής και μη μεταφοράς. Δεν μπορείς να διεκδικήσεις από κάποιον tour operator της Αθήνας ή της Ευρώπης στάση σε χώρους που δεν μπορούν να σηκώσουν το βάρος της επίσκεψης.

Κατά καιρούς έχουν υπάρξει προτάσεις όπως η διαμόρφωση του παλιού Πολυϊατρείου σε σταθμό αυτοκινήτων για το Μουσείο. Το Πολυϊατρείο τώρα χρησιμοποιείται ως Πνευματικό Κέντρο. Η έκτασή του μπορεί να καλύψει και άλλες δραστηριότητες και κατασκευές πέραν της αποκλειστικής χρήσης ως χώρος στάθμευσης.

Σε κάθε περίπτωση, η προοπτική ανάδειξης και πνευματικής/ οικονομικής αξιοποίησης της πανανθρώπινης κληρονομιάς πρέπει να γίνει συντεταγμένα και με βήματα εύστοχα. Η Θήβα να γίνει ο έτερος σημαντικός πόλος έλξης πνευματικού τουρισμού. Να γίνει ο αυτονόητος σταθμός ενός επισκέπτης της χώρας.

Ε. Δράκειος Βιβλιοθήκη

Στη Θήβα οι συναντήσεις δεν κλείνονται στο σιντριβάνι, το άγαλμα ή το παλιό ρολόι, αλλά στο Παλιό Δημαρχείο. Λίγοι από εκείνους που βλέπουν τη φίλη, τον φίλο τους ή τους συναδέλφους τους γνωρίζουν ότι το κτίριο που στεγαζόταν οι υπηρεσίες του Δήμου αποτελούσε δωρεά ενός πολίτη για τη δημιουργία βιβλιοθήκης.

Τώρα πια σύγχρονο κτίριο στεγάζει τις εν λόγω υπηρεσίες αφήνοντας το κτίριο στην καρδιά της πόλης να γίνει… κέντρο γνώσης. Μια σύγχρονη πόλη οφείλει να δώσει στον πολίτη της τα μέσα πολιτισμού και τα παράθυρα στην ποιότητα, που τόσο μας λείπει.

Οι χώροι της εν δυνάμει βιβλιοθήκης μπορούν να γίνουν ορμητήριο Πνευματικών δραστηριοτήτων, αναγνωστήριο αλλά και χώροι εκθέσεων. Η καρδιά της πόλης χτυπά στο ρυθμό της σκέψης και της παιδείας.

Για λόγους οικονομίας λόγου, μπορείτε να αναγνώσετε το άρθρο με τίτλο «διαδίκτυο» για να κατανοήσετε την αναγκαιότητα ύπαρξης δημόσιας παροχής υπηρεσιών internet και ενημέρωσης. Παροχές που μπορούν να καλύπτονται από τους ίδιους χώρους που άρρηκτα συνδέονται με τη Θήβα.